Alfonso Pexegueiro: "A poesía é un xeito de construír o imposible"
"Ás veces penso que a poesía é ó mesmo tempo algo terrible e fermoso que nos esixe todo", dixo autor do poemario vangardista 'Seraogna', reeditado 22 anos despois da súa publicación.
O escritor e poeta Alfonso Pexegueiro rachou nun acto do Club FARO en 1998 un silencio público que se remontaba a máis dunha década atrás, cando decidiu autoexiliarse en Barcelona. A reedición do seu poemario "Seraogna" (1976) por parte de Edicións Xerais impulsou a volta á Terra dun autor esquecido por boa parte da crítica literaria galega. Pexegueiro foi o creador do Grupo de Comunicación Poética Rompente e un dos máximos representantes da poesía de vangarda en Galicia na década dos 70.
"Cando un chega dun país pequeno a un grande, un sente que vén dunha illa", dixo o poeta ponteareano, quen engadiu: "Hoxe veño da illa da poesía e no meu traxecto comprobei como se devastou a dignidade humana". De seguido Pexegueiro tentou explicar na súa intervención o seu concepto da poesía, "algo difícil e arriscado pois eu creo que toda teoría sobre a poesía estrélase contra a mesma poesía".
Segundo o autor de "A illa das mulleres loucas", a poesía é ao tempo "algo terrible e fermoso que nos esixe todo para construir o imposible". Achegar o sentimento á intelixencia sería a función do facer poético, dunha maneira completamente "libre e humana". Nese sentido, e sempre deixando claro que non existen "verdades definitivas", Pexegueiro destacou como a poesía "nos achega o infinito das cousas", máis dende a intuición que a traverso do coñecemento.
"Unha tarefa da arte pode ser descobrir mundos novos, outras posibilidades"
"Descobrir mentiras e realidades agochadas, descobrir mundos novos e outras posibilidades, traballar esoutra linguaxe que nos faga máis ceibes, pode ser, entre outras, unha das tarefas da arte, e mesmo do universo: este inmenso, inaprensible, descoñecido e marabilloso azar pensado".
Pexegueiro referiuse tamén ao motivo da súa presenza pública, a reedición de "Seraogna", que calificou de "libro actual e cheo de inalcanzables, concebido dende a utopía e a inocencia de querer transforma-lo mundo".
"Seraogna" —poemario que supuxo o reencontro do autor coa lingua galega, perdida na súa aldea natal de Angoares— "foi tamén concebido como unha casa; e por iso invítovos a ela...", dixo antes de abrir un recital no que repasou versos de "Mar e Naufraxio", "A illa das mulleres loucas" e, a petición do público, do seu libro en castelán, "El Lago de las Garzas Azules".
Ferrín: "Seraogna déulle dimensión proletaria ó agro"
O escritor Xosé Luís Méndez Ferrín, encargado de presentar a Pexegueiro no acto, ubicou nun contexto histórico a edición primeira de "Seraogna", case coincidente no tempo coa súa propia obra "Con pólvora e magnolias". Ferrín destacou a "inédita dimensión proletaria" que deu este poemario ao mundo do agro, amais das propostas formais que lle dan un carácter de "avisos corais, mensaxes dos silenciosos e humillados da terra galega".
Tras advertir a existencia de "certa acedume" na apreciación da figura de Pexegueiro, "ó que mesmo tentaron descatalogar", Ferrín enmarcou a poesía dos anos 70 e 80 nun ambiente de "insurrección cultural" que conseguiu deixar atrás a dictadura franquista.
"Daquela fervía en Vigo un ansia de novidade na poesía, na pintura, na política. O novo rock de Siniestro Total e Os Resentidos, o xurdimento de novos medios de comunicación, os ensaios marxistas e as propostas de independentismo dicíaníle adeus á dictadura", comentou Ferrín. O ano 1976 foi, segundo o escritor vigués, o "epicentro" deste "terremoto artístico" onde a cultura galega "fundamentou a súa súa liberación".
Ferrín avogou pola recuperación histórica do papel xogado na cultura galega polo Grupo Rompente e o seu creador, Alfonso Pexegueiro, de quen dixo "vive a poesía como un exercicio de sinceridade".
Pola súa banda, o director xeral de Edicións Xerais, Manuel Bragado, suliñou como as primeiras obras de ámbolos dous escritores ("Seraogna" e "Con pólvora e magnolias"); editadas con medios case artesanais, supoñen xa "una referencia obrigada na nosa literatura contemporánea".
Unha reunión de poetas, filósofos e escritores
O regreso de Alfonso Pexegueiro a Galicia tras doce anos de autoexilio en Barcelona reuniu a un bó numero de poetas e escritores no Paraninfo do Rectorado de Vigo. Confundidos entre o numeroso público, asistiron á presentación-recital o poeta cangués Bernardino Graña, o filósofo Francisco Sampedro, o premio "Merlín" Antonio García Teijeiro, o estudioso da poesía popular galega Domingo Blanco e os escrityores Maximino Queizán e Anxo Angueira, entre outros.
Publicado orixinalmente en Faro de Vigo o 5 de marzo de 1998
